Mạng riêng ảo VPN là thuật ngữ rất quen thuộc đối với những người trong ngành công nghệ thông tin. Hãy tìm hiểu về công dụng và ưu nhược điểm của mạng này trong bài viết dưới đây.
Mạng riêng ảo là gì?
Mạng riêng ảo hay VPN (Virtual Private Network) là một mạng riêng để kết nối các máy tính của các công ty hay các tổ chức với nhau thông qua mạng Internet công cộng. VPN có thể được sử dụng để truy cập các trang web bị hạn chế truy cập về mặt vị trí địa lý, đồng thời bảo vệ hoạt động duyệt web của bạn khỏi “sự tò mò” trên mạng Wifi công cộng bằng cách thiết lập mạng riêng ảo cho bạn.
Về cơ bản, mạng riêng ảo VPN chuyển tiếp tất cả lưu lượng network traffic của bạn tới hệ thống – nơi có thể truy cập từ xa các tài nguyên mạng cục bộ và bypass việc kiểm duyệt Internet (Internet censorship). Hiện nay, hầu hết trên các hệ điều hành đều tích hợp hỗ trợ VPN.
Cách hoạt động của mạng riêng ảo VPN
Khi kết nối máy tính hoặc các thiết bị khác như điện thoại thông minh với VPN, thiết bị sẽ hoạt động như thể một kết nối cục bộ như VPN. Tất cả lưu lượng mạng sẽ được gửi thông qua một kết nối an toàn đến VPN. Bởi vì máy tính của bạn hoạt động trên hệ thống mạng này cho phép người dùng truy cập nguồn tài nguyên mạng cục bộ ngay cả khi bạn đang ở đầu bên kia của thế giới.
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng Internet giống như bạn đang hiện diện tại vị trí của VPN. Điều này có lợi trong một số trường hợp nếu bạn đang sử dụng Wifi công cộng hoặc muốn truy cập các trang web bị chặn về mặt địa lý. Nếu duyệt web khi đã kết nối với một VPN, thiết bị của bạn sẽ liên hệ với trang web thông qua kết nối VPN đã được mã hóa. Mạng riêng ảo VPN chuyển tiếp yêu cầu cho bạn và chuyển lại phản hồi từ trang web thông qua kết nối an toàn.
Tổng quan thông tin về mạng riêng ảo VPN
Xem thêm: Tìm hiểu những thông tin cơ bản về mạng LAN
Các giao thức thường dùng trong VPN
Bản chất của giao thức mạng riêng ảo VPN là một tập hợp các giao thức. Có một số chức năng mà mọi VPN phải giải quyết được:
– Tunnelling (kỹ thuật truyền dữ liệu qua nhiều mạng có giao thức khác nhau): Chức năng cơ bản của VPN là phân phối các gói (packet) từ điểm này đến điểm khác mà không để lộ cho bất kỳ ai trên đường truyền. Để làm điều này, VPN đóng gói tất cả dữ liệu theo định dạng mà cả máy chủ và máy khách đều hiểu được. Bên gửi dữ liệu đặt nó vào định dạng tunnelling và bên nhận sẽ trích xuất để có được thông tin.
– Xác thực: Để bảo mật, VPN phải xác nhận danh tính của bất kỳ client nào cố gắng “giao tiếp” với nó. Client cần xác nhận rằng nó đã đến đúng máy chủ dự định.
– Mã hóa: Tunnelling không cung cấp tính năng bảo vệ. Do đó, bất cứ ai cũng có thể trích xuất dữ liệu. Dữ liệu cũng cần phải được mã hóa trên đường truyền. Bên nhận sẽ biết cách giải mã dữ liệu từ một người gửi nhất định.
– Quản lý phiên: Một khi người dùng được xác thực, VPN cần duy trì phiên để client có thể tiếp tục “giao tiếp” với nó trong một khoảng thời gian.
Bảo mật trong mạng riêng ảo VPN
– Tường lửa (firewall): Đây là một rào cản vững chắc giữa mạng internet và mạng riêng. Bạn có thể thiết lập tường lửa để hạn chế số lượng các cổng mở, loại gói tin hay các giao thức được chuyển qua.
– Mật mã truy cập: Khi máy tính của bạn được mã hóa dữ liệu và gửi tới một máy tính khác thì chỉ có duy nhất máy tính đó mới có thể giải mã.
– Mật mã chung: Mật mã này là sự kết hợp giữa mật mã riêng và mật mã công cộng. Trong đó, mã riêng chỉ máy tính của bạn mới nhận biết được, còn mã chung thì máy tính của bạn cấp cho bất kỳ máy nào muốn liên hệ an toàn.
– Mật mã riêng: Mỗi máy tính đều có một mã bí mật để mã hóa gói tin trước khi gửi tới máy khác trong mạng liên kết. Mã riêng yêu cầu bạn phải biết mình đang liên hệ cùng những máy nào sau đó cài mã và giải mã đúng quy trình.
– Giao thức bảo mật giao thức internet (IPSec): Cung cấp các tính năng an ninh cao cấp như các thuật toán mã hóa tốt hơn và quá trình thẩm định quyền đăng nhập sẽ toàn diện hơn.
– Máy chủ AAA: AAA là viết tắt của 3 từ Authentication (thẩm định quyền truy cập); Accounting (Kiểm soát) và Authorization (Cho phép). Các server này dùng cho đảm bảo truy cập an toàn hơn.
– Tường lửa PIX của CISCO: Tường lửa này trao đổi internet riêng bao gồm cơ chế dịch địa chỉ mạng rất mạnh cũng như các máy chủ proxy, bộ lọc gói tin, các tính năng VPN cũng như chặn các đối tượng truy cập không an toàn hay bất hợp pháp.
– Bộ xử lý trung tâm VPN: Bộ xử lý tích hợp các kỹ thuật mã hóa và thẩm định quyền truy cập cao cấp hiện nay, máy xử lý VPN được thiết kế chuyên biệt cho loại mạng này. Chúng chứa các module xử lý mã hóa và cho phép người sử dụng được tăng gói dung lượng truyền tải.
Tổng quan thông tin về mạng riêng ảo VPN
Xem thêm: Những điều cần nắm rõ về mạng LTE là gì?
Một số công dụng của mạng riêng ảo VPN
– Truy cập mạng gia đình dù ở đâu: Bạn có thể thiết lập mạng riêng ảo VPN để truy cập khi không ở nhà. Cách này sẽ cho phép truy cập Windows từ xa thông qua Internet, sử dụng tập tin được chia sẻ trong mạng nội bộ, hay chơi game trên máy tính qua Internet giống như đang ở trong cùng mạng LAN.
– Truy cập vào mạng doanh nghiệp khi ở xa: VPN thường được sử dụng bởi những người kinh doanh để truy cập vào mạng lưới kinh doanh của họ, bao gồm tất cả tài nguyên trên mạng cục bộ, trong khi đang đi du lịch, đi trên đường… Các nguồn lực trong mạng nội bộ không cần phải tiếp xúc trực tiếp với Internet, nhờ đó làm tăng tính bảo mật.
– Truy cập đến những website bị chặn giới hạn địa lý: Hiện nay, có nhiều trang web chặn địa chỉ IP đến từ một số quốc gia. Tuy nhiên, với công nghệ VPN sẽ giúp người dùng tìm kiếm được những website đó bằng cách vượt “tường lửa” hay bỏ qua bước kiểm duyệt.
– Duyệt web ẩn danh: Khi sử dụng Internet công cộng, trình duyệt không chứa định dạng “https” nên tính an toàn của dữ liệu rất kém. Khi đó, mạng riêng ảo VPN sẽ mã hóa tất cả những thông tin trao đổi giữa người dùng với website, nhằm giúp quá trình truyền tải diễn ra một cách bảo mật.
– Tải tập tin: Tải BitTorrent trên VPN sẽ giúp tăng tốc độ tải file. Điều này cũng có ích với các traffic mà ISP của bạn có thể gây trở ngại.
Ưu điểm và nhược điểm khi sử dụng mạng riêng ảo VPN
Ưu điểm
– Để xây dựng một hệ thống mạng riêng, mạng cá nhân ảo thì việc sử dụng VPN là một giải pháp tiết kiệm chi phí rất nhiều so với thiết lập thông thường. Internet là một cầu nối có minh chứng rõ ràng nhất trong việc tiết kiệm chi phí cho quá trình mở thêm một đường dẫn truyền mới.
– Bảo mật chặt chẽ giữa các đường truyền, do đó chỉ thiết bị được chỉ định từ thiết bị gốc mới có thể nhận, sửa đổi và reup lại dữ liệu nhận được.
– Đơn giản hóa các quá trình truyền tải thông tin, sửa đổi, cung cấp dữ liệu mà vẫn mang tính bảo mật cao qua internet cùng các mã hóa PIN bảo mật thông tin chặt chẽ.
– Giúp kết nối giữa các khu vực, bộ phận của một tổ chức, cá nhân hay một doanh nghiệp nào đó bất kì, thống nhất một mạng chung để bảo toàn cơ sở dữ liệu truyền tải.
Nhược điểm
Hiện nay, nhiều website trực tuyến đang tạo ra nhiều trở ngại với VPN, điều này ngăn cản và làm giảm lượng truy cập vào những khu vực, nội dung bị hạn chế vì nhiều lý do như độc quyền, bảo mật hay một số lí do nào đó khác… Bên cạnh đó, một số người dùng đã lợi dụng mạng riêng ảo VPN cho những mục đích vụ lợi, xâm nhập trái phép hay lừa đảo bất hợp pháp, điều đó đã khiến cho hình thức công nghệ này bị mang tiếng xấu.
Đối với các mạng riêng ảo miễn phí, người dùng có thể tiết kiệm chi phí khi dùng mạng này. Tuy nhiên, có thể bạn sẽ phải trả giá không chỉ thông tin cá nhân mà còn có thể nguy hại đến chính sự an toàn của mình. Bởi nhiều cá nhân có mục đích xấu sẽ lần theo đường truyền VPN free và xâm nhập, hack các tài khoản, thông tin của bạn hoặc theo dõi bạn qua VPN định vị và có mục đích xấu.
Tổng hợp